رده‌بندی فرمالیستی آیرونی در داستان‌های کودک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد، ادبیات کودک‌و‌نوجوان، دانشگاه پیام‌نور واحد تهران جنوب

10.29252/kavosh.2022.16834.3084

چکیده

هیچ تعریفی قابلیت اشتمال بر تمام وجوه آیرونی را ندارد. از منظر این پژوهش، آیرونی (Irony) مستلزم حضور سه شخص است: آیرونیست (Ironist)، قربانی، و ناظر آیرونی. آیرونیست با کلام یا با کنش خود به‌صورت آگاهانه (به قصد فریب) یا ناآگاهانه، به مدلولی اشاره می‌کند؛ ولی قربانی، عکس آن را برداشت می‌کند. ناظر آیرونی، کسی (اغلب خواننده‌ای) است که به برداشت نادرست قربانی، آگاهی دارد و به آن می‌خندد. در واقع، آیرونی قائم به دال‌هایی چندمدلولی (چندپهلوبودن جملات، چندمعنابودن کلمات، چنداستنباطی‌بودن کنش‌ها و موقعیت‌ها) است که برخی از مدلول‌های آن با یکدیگر در تضادند.
روش پژوهش پیشِ‌رو تحلیلی-توصیفی و حوزه مطالعة آن، داستان‌های کودک است. هدف از این پژوهش، ریخت‌شناسی انواع آیرونی از منظر نوع رمزگان، جایگاه قربانی، بینامتنیت، شفافیت، و چگالی است. در همین راستا، این مقاله با رهیافتی صورتگرا در پی پاسخ به چگونگی شکل‌گیری آیرونی در داستان‌های کودک است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Formalist classification of irony in children's stories

نویسنده [English]

  • Amirhossein Zanjanbar
Children ̓s and Young Adults ̓ Literature, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

No definition is possible for all the aspects of irony. From the perspective of this research, irony requires the presence of three people including the ironist, the victim, and the ironic observer. The ironist refers to a concept with his words or actions, knowingly or unknowingly with the intention of deception, but the victim takes the opposite. An ironic observer is someone, often a reader, who is aware of and laughs at the victim's misconception. In fact, irony is based on multiple meanings; that is, sentences are multifaceted, words have multiple meanings, and actions and situations have multiple inferences. Some components of an ironical meaning are in conflict with each other. This study categorizes ironies with a formalistic approach and in terms of the type of codes, the position of victims, intertextuality, the degree of transparency, and density in the text. The research method is descriptive-analytical, and its field of study is children's stories. In this regard, the present article seeks to answer how irony is formed in children's stories with a formative approach. The provided information is useful for humorists in the field of children. As far as the author knows, there is no similar research regarding the classification of ironies, either in domestic or foreign articles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Children's story
  • Formalism
  • Dominant element
  • Humor
  • Irony

مراجع

  1. الف) کتاب­ ها

    1. آندرسن، هانس کریستیان (1384)، «جوجه ­اردک زشت» در مجموعه کامل قصه‌های هانس کریستیان آندرسن. ترجمه ناتالیا ایوانوا، هرمز ریاحی و نسرین طباطبایی. تهران: کتابسرای تندیس.
    2. استاین، دیوید ازرا (2010)، کاکل­قرمزی وسط کتاب­خواندن پدرش می­پرد. ترجمة محبوبه نجف‌خانی (1395). چ2. تهران: آفرینگان.
    3. امپسون، جو (2010)، هیچ وقت، هرگز. ترجمة شبنم اسماعیل‌زاده شبستری. تهران: علمی و فرهنگی.
    4. امینی، نسرین‌نوش (1394)، کارت دعوت داری موش موشک. تصویرگر: غزاله بیگدلو. تهران: علمی و فرهنگی.
    5. بت، تانیا روبین (1391)، هدیه پری. ترجمه شهاب‌الدین عباسی. تهران: مهاجر.
    6. بهرامی، مریم (1400)، عجب دست‌پختی دارد رفیق. با تصویرگری محبوبه یزدانی. تهران: علمی و فرهنگی.
    7. پریرخ، زهره (1394)، یک کرگدن ددنگ ددنگ. تصویرگر مهرناز شاکرین. تهران: چکه
    8. حسن­زاده، فرهاد (1386)، «خون­آشام» در لطیفه­ های ورپریده. تهران: پیدایش.
    9. خدامی، مصطفی (1399)، «آرش» در یک پسر و دو مادر. تهران: قدیانی. صص 7-10.
    10. خدایی، علی (1399)، من روی دستم می‌ایستم. تهران: کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان.
    11. دهریزی، محمّد و اسماعیل الله­دادی (1396)، «بستنی» در مهمانی با کفش ­های لنگه ­به­ لنگه. چ دوم. تهران: سوره مهر. صص 24- 25.
    12. رحیمی، پوپک (1395)، آیرونی و بررسی نقش آن در شکل­گیری ادبیات نمایشی در ایران. تهران: سبزان.
    13. زنجانبر، امیرحسین (1399 الف)، «سرِ میزی». ماهنامه رشد نوجوان. فروردین. پیاپی 304. د 38. ص 27.
    14. عربلو، احمد (1386)، «کوزه پر از آرزو» در قند و نمک. تصویرگر: هاله پارسازادگان. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. صص 10- 17.
    15. عموزاده‌خلیلی، فریدون (1397)، اژدهای بدجنسی که چشم‌هایش آستیگمات بود، نبود! تصویرگر: غزاله بیگدلو. تهران: علمی­فرهنگی.
    16. فلک، جی (1397)، تیلی و تانک. ترجمه مهرنوش پارسانژاد. تهران: چشمه.
    17. کالی، دیوید (2007)، دشمن. تصویرگر: سرژ بلوک. ترجمه رضی هیرمندی (1398). تهران: چشمه.
    18. کیتامورا، ساتوشی (1394)، گشت و گذار لی‌لی. ترجمة طاهره آدینه‌پور. تهران: چکه.
    19. کیرکگور، سورن (1966)، مفهوم آیرونی. ترجمه صالح نجفی (1399). تهران: مرکز.
    20. موکه، داگلاس کالین (1970)، آیرونی. ترجمه حسن افشار (1395). تهران: مرکز.
    21. هاشمی، سیدسعید (1392)، «خانم جوان بالدار» در وام دماغ. تهران: چرخ و فلک. صص 7-14.
    22. هچینز، پت (1967)، خانم­حنا به گردش می­رود. ترجمة طاهره آدینه­پور (1383). تهران: علمی و فرهنگی.

    ب) مقالات

    1. احمدی، شهرام و نرگس شفیعی‌آکردی (1396)، «بررسی و تحلیل انواع برجسته و پرکاربرد آیرونی در مثنوی». زبان و ادبیات فارسی. د 25. ش 83. صص 7- 22.
    2. اردلانی، شمس‌الحاجیه (1395)، «جلوه­های آیرونی در شعر حافظ». پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت. د5. ش1. صص 171-188.
    3. زنجانبر، امیرحسین (1399 ب)، «تطبیق نظام‌های خنده‌معنایی ادبیات عامّه و ادبیات کودک: از منظر نشانه‌معناشناسی اجتماعی». ادبیات و فرهنگ عامه. د8. ش 36. صص 65-97.

    ج) لاتین

    1. Andersen, H. (1999). The Ugly Duckling. Jerry Pinkney (Illus.). New York: Harper Collins.
    2. Batt, T. R (2003). The Faeries Gift. N. Ceccoli (Illus.). New York: Barefoot Books.
    3. Berenstain, J. & S. (2011). The Bike Lesson. New York: Random house.
    4. Berenstain, J. & S. (2011). The Big Honey Hunt. New York: Random house.
    5. Berenstain, J. & S. (2011). The Bear's Picnic. New York: Random house.
    6. Burningham, J. (2003). Come Away from the Water, Shirley. New York: Penguin Random House Children's UK.
    7. Brooks, C. (1948). "Irony and Ironic Poetry". College English. 9 (5). Pp 231- 237. Revised as "Irony as a Principle of Structure" for Literary Opinion America. M. D. Zabel (Ed.). New York: Harper and Brothers. Pp 729- 74.
    8. Cali, D. (2007). The Enemy. S. Bloch (Illus.). New York: Schwartz & Wade Books.
    9. Colebrook, C. (2004). Irony: The New Critical Idiom. New York: Routledge.
    10. Cuddon, J. A. (2013). Literary Terms and Literary Theory. M. A. R. Habib (Revised by.). M. Birchwood, M. Dines. Sh. Fiske. V. Velickovic (Eds.). 5th ed. Hoboken: Wiley-Blackwell.
    11. Kierkegaard, S. (1966). The Concept of Irony. H. V. & E. H. Hong (Trs and Eds.). New Jersey: Princeton University Press.
    12. Muecke, D. C. (1970). Irony. London: Methuen.
    13. Sciezka, J. & L. Smith (1993). The Stinky Cheese Man. London: Puffin Book.
    14. Stein, D. E. (2010). Interrupting chicken. Massachusetts: Candlewick Press.
    15. Thirlwall, C. (1833). "On the Irony of Sophocles" in The Philosophical Museum. V (2). London: Cambridge University Press.
    16. Thompson, A. R. (1948). The Dry Mock: A Study of Irony in Drama. Berkeley: University of California Press.
    17. Walsh, S. (2016). "Gender and Irony: Children's Literature and Its Criticism". Asian Women. 32 (2). pp. 91-110. ISSN 1225925X. doi: https://doi.org/10.14431/aw.2016.06.32.2.91 Available at http://centaur.reading.ac.uk/66210.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار