درآمدی بر روشهای علم شناسی مولوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه زبان و ادبیات فارسی-دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی

10.29252/kavosh.2023.19700.3386

چکیده

جلال الدین محمد مولوی، شاعر عارف و عالم صاحب نظر قرن هفتم هجری، در آثار و اشعار خود درباره علم و حکمت و معرفت، مباحث نظری و معرفتی جامعی ارائه کرده که از نظرگاه علم روش شناسی که زیرمجموعه علم منطق و معرفت شناسی است، قابلیت توجه و بررسی مستقل دارد. در پژوهش حاضر مجموعه اشعار و اندیشه های مولوی در خصوص علم شناسی به روش اسنادی استخراج، و با الگوهای مختلف منطقی دسته بندی و روش شناسی شده و رهیافت های او در شناخت و شناسایی علوم معرفی گشته است. دستاورد پژوهش آن است که مولوی در آثار خود به طور کلی و در غالب موارد از دو روش و رهیافت‌ منطقی (علمی) و ادبی برای معرفی علوم یا علم شناسی استفاده می کند که در این پژوهش فقط عمده ترین شیوه های او از منظر اول مورد معرفی و تحلیل اجمالی واقع شده است. تقسیم و طبقه بندی، تطبیق و مقایسه، تحلیل و آسیب شناسی، توصیف و نشانه شناسی، مهمترین و عمده ترین شیوه های مولوی در معرفی علم و عالمان است که از مجموعه این روش ها در جهت القای معارف و اقناع مخاطب بهره می گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An introduction to Molavi's scientific methods

نویسنده [English]

  • reza rouhani
چکیده [English]

Jalaluddin Mohammad Molavi, a mystic poet and opinionated scholar of the 7th century Hijri, in his works and poems about science, wisdom and knowledge, presented comprehensive theoretical and epistemological topics, which from the point of view of methodological science, which is a subset of the science of logic and epistemology, is capable of It has independent attention and review. In the current research, the collection of Molavi's poems and thoughts about science has been extracted by documentary method, and it has been categorized and methodologized with different logical patterns, and his approaches in knowing and identifying science have been introduced. The result of this research is that Molavi generally and in most cases uses two methods and logical (scientific) and literary approaches to introduce science or science, and in this research, only his main methods from the first perspective It has been introduced and analyzed briefly. Division and classification, matching and comparison, analysis and pathology, description and semiotics, are the most important and major methods of Maulvi in introducing science and scholars, who uses the set of these methods to instill knowledge and persuade the audience.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Molvi"
  • "Scientology"
  • "Methodology of sciences"
  • "Molvi's logical approaches"