رئالیسم پویا و جلال آل احمد

نوع مقاله : نمایه

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه یزد

10.29252/kavosh.2002.2228

چکیده

تاریخ ادب و فرهنگ و هنر ایران پیوسته شاهد حضور کسانی بوده است که پر نمود حضور یافته و گاه و بیگاه روحی جدید در کالبد افسردة هنر دمیده‌اند و از برکت این حلول مبارک، زبان فارسی و به تعبیر رساتر در ادبیات فارسی، مجال تاخت و تاز این نوابغ گردیده است.
این رهروان مسیر پر پیچ و خم ادبیات گاهی بزرگترین تحوّلات درونی جامعه را سبب شده‌اند. اینکه می‌بینیم نام و یادشان همواره بر تارک فرهنگ این مرز و بوم می­درخشد، نه از ظرافت قلم که از طراوت و صلابت فکرشان است. اینان قلم را وسیلة نان خوری نکرده‌اند: از قلم به معراج اندیشه‌ها عروج کرده‌اند. اینان رسالت راستین خود راکه همانا «بیداری» و «بیدارگری» است هیچگاه از یاد نیرده‌اند.
در این مقاله، نام یکی از رادمردان، جلال آل احمد عنوان بحث قرار گرفته و سعی می‌شود زوایایی از زندگی پر تلاطم او به تصویر کشیده شود.
«رئالیسم» موضوعی سفسطه‌ستیز است و جلال آل احمد به عنوان نویسنده‌ای که بنیان فکر او رئالیسم است و در عین واقع‌گرایی، برخوردش با وقایع عقلانی و منطقی است شاخصیت دارد. او خود می‌گوید: «من دست کم، خود می‌دانم که با این قلم جوری تا نکرده‌ام که دل کسی به دست بیاورم، چه رسد به وجاهت ملّی. من زده‌ام و خورده‌ام و با این زد و خورد، دست کم خودم را نیز نگه داشته‌ام. بی‌هیچ منّتی برای احدی».
امروز، ما پژواک کلام او را می‌شنویم و برخورد عقلایی و واقع‌گرایانة او را در گسترة آثارش شاهد هستیم و با تمام وجود، آن را درک می‌کنیم. رئالیسم جلال، پویا و فعال است، بی هیچ نقطه مقابل.
اصطلاح «رئالیسم فعّال» یا «پویا» در مقابل رئالیسم «منفعل» و «ایستا» به کار برده شده است؛ زیرا هنرمندان و ادبا، بخصوص در کشور ما ایران، برون­تاب‌های هنری خود را به نحو ویژه‌ای بروز می‌دهند. بعضی در برابر حوادث، فعّال هستند، یعنی موجودیت وقایع را می‌پذیرند و ضمن همبرنشینی با وقایع و با معیارهای انسانی که از آن میان عقل است، خود را بازیگری از نمایش واقعیت می‌دانند و با پیروی از نظام طرّاحی شده و الگوپذیرفتة حوادث به گونه‌ای فعّال، حوادث را هدفمندانه پی می‌گیرند و نسبت وقایع را با خود تنظیم می‌کنند و گروهی دیگر به جای تماشی و حفظ طمأنینة رفتاری، منفعلانه تسلیم پیش آمدها می‌شوند و نهایتاً منکوب و سرخورده، پی سپر حوادث می‌گردند و باعث فرسایش توانایی‌ها ونهاده‌های ارزشی خود می‌گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

“Dynamic Realism” and Jalal Al Ahmad

نویسنده [English]

  • MohammadHosein Dehghani
Faculty member of Yazd University
چکیده [English]

In the history of the culture and literature of Iran, there have been some literary writers who have brought about the greatest change within the society. They have not written for materialistic reasons. Rather, through writing, they have attempted their task of “being aware” and “making aware”.
Is made of Jalal Al Ahmad whose contribution.
In this study, a discussion to Iran's literature has been really great. Realism is a subject versus sophism, and Jalal's thoughts are based on “Dynamic Realism”. He has a rational approach to the events and an active participation in various scenes of life.
I will contrast “Dynamic” and “Static” Realisms in my study. I believe Iranian artists and writers would react differently when encountering different events. Some adopt a “Dynamic” approach to the events. They accept the reality of the events and consider themselves active actors in the drama of life. They follow the pre-arranged pattern of events. Determining their relation to the events, they try to keep abreast of these events artistically and psychologically. Some others submit themselves to the events, which can lead to the erosion of their abilities.
I consider “Jalal” a “Dynamic Realist”. To prove this, I will present some evidence through this study.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Realism
  • Dynamic and Active
  • Passive and Static