ارتباط های غیرکلامی در داستان رستم و سهراب فردوسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 استادیار دانشگاه شهرکرد

10.29252/kavosh.2020.1876

چکیده

هر ارتباطی به رمز و رمزگذاری پیوسته است. منظور از رمز، هر نوع ترتیب و توالی منظم و یکپارچه­ای است که دربرگیرندۀ نمادها، کلمات و حروف باشد که به گونۀ اختیاری برای انتقال مفاهیم و یا ارتباط به کار گرفته می­شوند. بدین ترتیب، دو دسته از رمزها وجود دارند: رمزهای کلامی و رمزهای غیرکلامی. رمزهای غیرکلامی رمزهایی هستند که به حرکات بدنی، استفاده از زمان و فضا، لباس، آرایش و صداهایی که به زبان مربوط نیستند، بستگی دارند. در این مقاله سعی شده است تا با دیدگاهی میان­رشته­ای، داستان رستم و سهراب فردوسی از منظر ارتباطات غیرکلامی بررسی شود و مشخص گردد که فردوسی کاربرد گسترده­ای از انواع ارتباطات غیرکلامی در این داستان داشته و آن را در جهت پویایی، حرکت­پذیری و حقیقت­نمایی جریان داستان و اثرگذاری بیشتر بر مخاطب و اقناع او، به کار گرفته است. پربسامدترین و برجسته­ترین پیام­های برگرفته ­شده از نشانگرهای غیرکلامی، یکی، «غم و اندوه» و دیگری «خشم و نبرد» است که با داستان تراژیک-حماسی رستم و سهراب کاملاً هماهنگ هستند. در این مقاله، ارتباط­های غیرکلامی داستان رستم و سهراب با روش توصیفی-تحلیلی، همراه با ارائۀ نمودار و بسامدگیری بررسی شده­اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Nonverbal communication in the story ‘Rostam and Sohrab’ by Ferdowsi

نویسندگان [English]

  • amin banitalebi 1
  • Sayyed Jamal adin Mortazavi 2
1 Persian Language and Literature Department, College of Literature and Humanities, Shahrekord University, Shahrekord, iran
2 Assistant Professor of Shahrekord University
چکیده [English]

Every act of communication is connected to encryption, which refers to any regular and integrated sequence of symbols, words, and letters optionally used to convey concepts. There are two categories of codes, verbal codes and non-verbal codes. Non-verbal codes include codes that relate to physical movements, use of time and space, clothing, makeup, and sounds that are not related to language. In this article, an attempt has been made to examine the story of Rostam and Sohrab by Ferdowsi in terms of non-verbal codes of communication. This is done from an interdisciplinary point of view. As it is found, Ferdowsi has used a wide range of non-verbal codes in this story which give it dynamicity, mobility and truthfulness. The story is also endowed with great effects on the audience, leading to its persuasion.  The most frequent and prominent messages taken from non-verbal cues are sadness, anger and battle, which are in perfect harmony with the tragic-epical nature of the story. In this paper, the non-verbal instances of communication in the Rostam and Sohrab story are identified and examined by a descriptive-analytical method. The corresponding diagrams and frequencies are also presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nonverbal communications
  • Body language
  • Rostam and Sohrab
  • Ferdowsi
  1. الف)کتاب­ها:

    1. بولتون، رابرت (1381). روانشناسی روابط انسانی (مهارت های فردی)، ترجمۀ حمیدرضا سهرابی با همکاری افسانه حیات روشنایی، تهران: رشد.
    2. جیمز، جودی (1385). کلام جسم، ترجمۀ آرین ابوک، چاپ سوم، تهران: نسل نواندیش.
    3. رستگارفسایی، منصور (1383). حماسۀ رستم و سهراب، چاپ ششم، تهران: جامی.
    4. فردوسی، ابوالقاسم (1369). شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق، دفتر دوم. کالیفرنیا و نیویورک.
    5. فرهنگی، علی اکبر (1389). ارتباطات انسانی، جلد اول، چاپ هفدهم، تهران: مؤسسۀ خدمات فرهنگی رسا.
    6. ___________ (1375). ارتباطات غیرکلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد.
    7. لوئیس، دیوید (1384). زبان بدن راز موفقیت، ترجمۀ جالینوس کرمی، چاپ سوم، تهران: مهر جالینوس.
    8. محسنیان­راد، مهدی (1374). ارتباط­شناسی، چاپ دوم، تهران: سروش.
    9. مولکو، سامی (1386). زبان تن؛ راهنمای تعبیر اشاره­ها و حرکات بدن، ترجمۀ امید نوری خواجوی، تهران: ترفند.
    10. وود، جولیاتی (1379). ارتباطات میان فردی؛ روانشناسی تعامل اجتماعی، ترجمۀ مهرداد فیروزبخت، تهران: مهتاب.

    ب)مقالات:

    1. بهنام، مینا؛ ابوالقاسم قوام؛  محمّد تقوی و محمّدرضا هاشمی (1393). «گفتار بی صدا تأملی بر زبان بدن در غزلیات شمس»، مجلۀ فنون ادبی اصفهان، سال ششم، شمارۀ دوم (پیاپی 11)، صص 48-33.
    2. فرهنگی، علی اکبر و حسین فرجی (1388). «زبان بدن از نگاه مولانا در مثنوی معنوی»، همایش بین المللی اندیشه­های جهانی مولانا جلال الدین محمّد بلخی، صص 462-429.
    3. محمودی، مریم؛ اللّهیار افراخته و کرامت نامجو (1395). «ارتباط های غیرکلامی در روایت های تاریخ بیهقی»، فصلنامۀ کاوش نامه، سال هفدهم، شمارۀ 32، صص 230-201.

    ج) پایان­ نامه ها:

    1. جعفری، سیّداسماعیل (1392). «تحلیل ارتباطات غیرکلامی در تاریخ بیهقی»، پایان نامة کارشناسی ارشد، به راهنمایی مرتضی محسنی، مازندران: دانشگاه مازندران.
    2. حیدری، مرضیه (1393). «زبان بدن در شاهنامۀ فردوسی از آغاز تا جنگ بزرگ کیخسرو»، پایان­نامة کارشناسی ارشد، به راهنمایی فریده وجدانی، زنجان: دانشگاه زنجان.
    3. نبیان، فاطمه (1389). «تحلیل محتوای ارتباطات غیرکلامی شخصیت های آثار برگزیده سیمین دانشور؛ قبل تا بعد از انقلاب اسلامی»، پایان­نامة کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا آذری، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.