تبلور پسامدرنیستیِ نظریه مرگ مؤلف در رمانِ «نویسنده نمی‌میرد، ادا درمی‌آورد»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی واحد همدان،دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

2 دانشیار زبان و ادبیّات فارسی واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

10.29252/kavosh.2021.15957.2997

چکیده

در پیِ نظریّه «مرگ مؤلّف» رولان بارت (Roland Barthes)، اقتدار مؤلّف در نقد نو، با چالش‌ جدّی و بی‌­سابقه­ ای روبه­ رو شد. مرگ ­مؤلّف تأثیری آشکار در پسامدرنیسم داشته است، به­ طوری­ که برخی شگردهای پسامدرنیستی تبلوری از نظریّه مرگ ­مؤلّف­ اند که جایگاه مقتدرانه نویسنده را به مخاطره انداخته ­اند. بارت این دیدگاه سنّتی را که مؤلّف، منشأ متن، منبع معنا و تنها شخص صاحب صلاحیت برای تفسیر است، رد می­ کند. به باور او، «مرگ مؤلّف» برابر با تولّد خواننده است؛ چرا که معنا نه در مبدأ متن بلکه در مقصد متن است. پس، اگر مبدأ را «مؤلّف» و مقصد را «خواننده» بدانیم، معنا در مقصد شکل می‌گیرد و پدیدآورنده اثر، دیگر مرکز توجه و تأثیرگذار نیست و این، خود اثر است که در هربار خوانده یا دیده­ شدن از سوی مخاطب، تولید معنا می­ کند.
در این مقاله، رمان «نویسنده نمی‌میرد؛ ادا درمی ­آورد» نوشته «حسن فرهنگی» بر اساس نظریّه «مرگ مؤلّف» بررسی­ شده ­است. نتایج پژوهش نشان می­ دهد که مؤلّف در این رمان پست­  مدرن، از شگرد­هایی مانند قدرت اختیار و انتخاب­ دادن به خواننده (خواننده محوری)، اعتراض شخصیت به روند داستان و دخالت در نگارش آن، جدال شخصیت داستان با نویسنده و نافرمانی، تأکید بر داستان­ بودگی و عمل نوشتن، بینامتنیّت، و درآمیختن زندگی واقعی نویسنده با زندگی داستانی شخصیت ­ها استفاده کرده­ است. این­ شگردها از مؤلّف­ محوریِ متن، می­ کاهند و نقش خواننده را برجسته می­ کنند و رمان را به رمانی پست­ مدرن و مبتنی بر نظریّه مرگ مؤلّف بدل می­ سازند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Postmodernist reflection of the Death of the Author in the novel "The author does not die, he does it"

نویسندگان [English]

  • faghiheh dehghan 1
  • reza sadeghi shahpar 2
1 PhD student in Persian Language and Literature, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran.
2 Associate Professor of Persian Language and Literature, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

In the new critique of the author's dominance of the text. Roland Barth was a prominent structuralist And put forward the theory of the author's death. Barth rejects the traditional view that the author is the source of the text, the source of meaning, and the only person competent for interpretation. In this theory, the author's death is equal to the birth of the reader Because meaning is not at the source of the text And at the text destination. So if we consider the source as "author" and the destination as "reader" Meaning is formed at the destination. Thus, in this theory of creator work, the focus is no longer influential. Rather, it is the work itself Which at any time, being read or seen, means production by the audience. In the present study, the novel "The author does not die" by Hassan Farhangi has been investigated based on the author's "death theory". The results show that the author in this novel, as a postmodern novel of tricks the power of authority and choice to give to the reader, disobedience and character conflict with the author and finally finding the power of the character, emphasis is placed on storytelling, intertextuality, integration, and the blending of the author's real life with the fictional life of the characters. And introduce the novel as a postmodernist novel with an emphasis on the author's theory of death. All of these tricks reduce the text's central author And emphasize the role of the reader.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The death of the author
  • Roland Barth
  • The novel "The author does not die It brings "
  • Hasan Farhangi
  • Postmodernism
  1. الف) کتاب­ ها

    1. بارت، رولان (1383)، رولان بارت، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: مرکز.
    2. _________ (1385)، نقد و حقیقت، ترجمه شیرین­دخت دقیقیان، چ3، تهران: مرکز.
    3. _________ (1386 الف)، اسطوره، امروز، ترجمه شیرین­دخت دقیقیان، چ4، تهران: مرکز.
    4. _________ (1386 ب)، لذّت متن، ترجمة پیام یزدانجو، چ4، تهران: مرکز.
    5. پاینده، حسین (1391)، داستان کوتاه در ایران، ج1، چ2، تهران: نیلوفر.
    6. _________ (1391)، داستان کوتاه در ایران، ج2، چ2. تهران: نیلوفر.
    7. _________ (1391)، داستان کوتاه در ایران، ج3، چ2. تهران: نیلوفر.
    8. _________ (1394 الف)، گشودن رمان، چ3، تهران: مروارید.
    9. _________ (1394 ب)، نظریّه­ های رمان، چ3، تهران: نیلوفر.
    10. _________ (1397)، نظریّه و نقد ادبی، تهران: سمت.
    11. _________ (1388)، نقد ادبی و دموکراسی، چ2، تهران: نیلوفر.
    12. فرهنگی، حسن (1382)، نویسنده نمی‌میرد؛ ادا درمی ­آورد، تهران: ورجاوند.
    13. متس، جسی و دیگران. (1394)، نظریّه ­های رمان: «رمان پسامدرن: غنی ­شده رمان مدرن؟»، ترجمة حسین پاینده، چ3، تهران: نیلوفر.

    ب) مقالات

    1. احمدی، حمید (1387)، «از مرگ مؤلّف تا قتل مؤلّف»، قال و مقال، شمارة 2، صص 63-80.
    2. افضلی، علی و نسترن گندمی (1395)، «خوانش طبیعی مؤلّفه­ های پست­ مدرنیسم در رمان­ های پستی و فرانکشتاین فی بغداد»، پژوهش­ های ادبیات تطبیقی، دورة 4، صص135-165.
    3. بارت، رولان (1373)، «مرگ مؤلّف»، ترجمة داریوش کریمی، هنر، ش25، صص377-381.
    4. _________ (1380)، «ساختگرایی، پساساختگرایی و مطالعات ادبی: مرگ مؤلّف». گردآورنده و مترجم: فرزان سجودی، پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی، ش37، صص 30 -35.
    5. بزرگ ­بیگدلی، سعید، زهرا آراسته و فرهاد سنگانی (1392)، «نقد و بررسی رمان ملکوت بر طبق مؤلّفه­ های رمان مدرن»، همایش پژوهش ­های زبان و ادب فارسی، دورة 7، هرمزگان: صص1070-1084.
    6. پاینده، حسین (1386)، «رمان پسامدرن چیست؟ (بررسی شیوه ­های روایت در رمان آزاده خانم و نویسنده ­اش)»، ادب پژوهی، ش 2، صص 11-48.
    7. _________ (1385)، «مرگ مؤلّف در نظریّه­ های ادبی جدید»، نامه فرهنگستان، دورة 32، صص26-42 .
    8. تدینی، منصوره (1387)، «مدرنیسم و پست­مدرنیسم در ادبیات داستانی معاصر»، آموزش زبان ادب فارسی، د 21، صص 12-17
    9. _________ (1388)، «کاظم تینا: لارنس استرن ایرانی (نگاهی به پسامدرنیسم در آثار کاظم تینا)»، آموزش زبان ادب فارسی، د 40، صص 39-62.
    10. جعفری­ کمانگر، فاطمه (1395)، «بررسی عوامل ساختاری و محتوای تشکیک پسامدرن در رمان هیس»، پژوهش­ های ادبی، ش 54، صص 32-67.
    11. فیضی، هاجر، رضا بردستانی و علی تسلیمی (1395)، «بررسی تطبیقی عنصر فراداستان در داستان «‌کولی کنار‌آتش «‌منیرو‌روانی­پور‌‌» و اگر ‌شبی ‌از ‌شب­های ‌زمستان ‌مسافری «‌ایتالو‌کالوینو»، نشریه ادبیات فارسی، ش 31، صص17-40‌.
    12. یعقوبی­ جنبه ­سرایی­، پارسا، فردین حسین پناهی و شهرام احمدی (1396)، «تعویق خود در داستان­ پردازی محمّدرضا کاتب»، متن پژوهی ادبی، ش 73، صص 53-78.
    13. یعقوبی­ جنبه ­سرایی، پارسا، سیّدمحسن حسینی موخر و خدیجه محمّدی (1394)، «وجود عنصر سبکی تناقض در رمان­ های پسامدرن فارسی (برمبنای آثار براهنی، روانی ­پور، خسروی، کاتب)»، پژوهش ­های ادبی، ش 49، صص 125-150.
    14. یعقوبی­ جنبه­ سرایی، پارسا و خدیجه محمّدی (1394)، «الگوهای ساختارگرایی و روایت­ های پسامدرن: تعامل یا تباین (نمونه تحلیل رمان کولی کنار آتش با الگوی کنشی گریماس)»، ادبیات پارسی معاصر، ش 2، صص 139-180.

    ج) لاتین

    1. Barthes, Roland (1988), The Death of the Author Image–Music–Text Stephen Heath (trans.), London, Fontana, pp. 142-148.